Kanatlı hayvanlarda yamyamlık (Kanibalizm), bir kümes hayvanı türünden bir canlının, aynı türden başka bir canlının tamamını veya bir kısmını gıda olarak tüketmesi eylemidir. Yumurta üretimi için yetiştirilen besi tavuk sürülerinde yaygın olarak görülmektedir. Kümes hayvanları, gagalama ile bir sosyal hakimiyet düzeni yaratır. Bu sebeple sürü içinde baskı oluşur ve bu da gagalama saldırganlığını artırabilir ve yamyamlığı tırmanabilir. Yamyamlık, tüysüz alanlara ve bir kuşun derisinde kanamaya neden olan tüy gagalamanın bir sonucu olarak ortaya çıkabilir. Yamyamlık, yarattığı stres yüzünden sürü içeresinde yüksek ölüm oranlarına ve dolayısıyla üretimde büyük düşüşlere neden olabilir.
Işık ve aşırı ısınma, kalabalık boyutu, beslenme, yaralanma/ölüm, genetik ve öğrenilmiş davranış gibi yamyamlığa yol açabilecek çeşitli nedenler vardır. Kümes hayvanlarının neden bu davranışa girdiğin tam olarak anlaşılamadığından, bazı araştırmalar yapılmıştır.
Motivasyonel temel
Yamyamlık sergileyen kanatlı türleri omnivorlardır. Örneğin, vahşi doğadaki tavuklar, genellikle yetişkinlikte otçul olmalarına rağmen, tohum, böcek ve hatta kertenkele veya genç fare gibi daha büyük hayvanları aramak için toprağı kaşırlar. Tüy gagalama, genellikle, daha sonra diğer kuşların yamyam gagalamalarını çeken bir yaralanmanın ilk nedenidir. Belki de yeniden yönlendirilmiş yiyecek arama veya besleme davranışı olarak yaparlar.
Nedenler
Esaret altındaki kümes hayvanları, en çok yamyamlık davranışının gözlemlendiği yerdir. Bu nedenle, yamyamlığa neden olabilecek birçok faktör vardır. Bu faktörlerden bazıları aşağıda özetlenmiştir:
• Hafif ve aşırı ısınma
Uzun süreli aşırı sıcağa maruz kalma ile yüksek yoğunluklu ışık, stresin artması ve rahatsızlığa neden olur. Aşırı ısınma nedeniyle esaret altındaki kümes hayvanlarında yamyamlık oluşabilmektedir.
• Kümesin kalabalık boyutu
Kümes hayvanları bir sosyal hiyerarşiye sahiptir ve kalabalıklar birbirine çok yakın olduğunda, baskın kuşlar, yamyamlık riskini artırabilecek hakimiyeti elde etmek veya sürdürmek için daha sık savaşacaktır. Daha büyük bir kalabalık ile kümeste daha az yer olmaktadır. Bu daha az beslenme alanı demek olduğundan, baskın kuşların bu şekilde gıda arzının çoğunu alacağı anlamına gelir. Optimal sürü büyüklüğü, ya grubun yerleşik bir baskın kuşu tanıyamayacak kadar büyük olduğu ve sosyal hiyerarşinin bozulduğu 30’dan büyük büyük sürü ya da bir sosyal düzenin kendisini kolayca organize edebileceği küçük bir grup büyüklüğüdür. Ara grup boyutları, sürü arasında kafa karışıklığına neden olur ve baskın kuş olmaya çalışan farklı kuşların daha yüksek saldırganlığına yol açar ve bu nedenle artan yamyamlık riskine yol açar.
• Beslenme
Düşük proteinli ancak yüksek enerjili belirli bir beslenmenin daha az agresif davranışlara yol açtığı görülmüştür. Ancak bununla birlikte, proteinden yoksun bir beslenmenin agresif davranışlara neden olduğu görülmüştür. Kanatlı hayvanların, yağlı, tuzlu tat veren maddeler salgılayan yağ/sağrı bezi adı verilen bir bezi vardır. Beslenmeleri tuzsuz olduğunda, bez yağlı maddeleri üretir, ancak tuzlu tadı yoktur. Hayvan bir müddet sonra ihtiyacını yağ bezinden almadığına inanır ve gereksinimlerini karşılamak amacıyla diğer kuşların bezlerini gagalar. Diğer hayvanları gagalama davranışı ortaya çıktığında, yamyamlık riskinin artmasına neden olabilir. Tüy yeme, yamyamlığın başka bir potansiyel nedenidir. Tüy yeme, sürünün diğer üyelerinin tüylerini yemek için gagalamasına benzer bir davranıştır. Tüy yemenin yaygın olduğuna inanmalarının bir nedeni, tüylerden elde edilen keratinin başlı başına bir besin kaynağı kullanmamasıdır.
• Yaralanma veya ölüm
Bir kümes içinde, başka bir kanatlı yaralanır veya ölürse, bunun görülmesi diğer kümes üyelerini yamyam davranışlarda bulunmaya teşvik edebilir. Bu, kümes hayvanlarının yarattığı sosyal düzenin yanı sıra kana olan çekiciliğinden kaynaklanmaktadır. Kanatlılar kırmızı renge çekilir ve kanın görülmesi onların yaralı hayvana çekilmesine ve gagalama sırasındaki sırasını yükseltmek için daha fazla gagalamasına neden olabilir. Bazen bu onların ölümüne bile yol açabilir. Farmatom; iştahı ve yemden yararlanmayı artırır, sindirim sistemindeki florayı ve bağışıklık sistemini destekler. Farmatom ‘un içindeki Nükleotidler; ishal veya gıda yetersizliğinden sonra barsak iyileşmesini hızlandırır, büyüme oranını artırır.
